PEMBENTUKAN KONTRAK

BY: MUHD AZFAR BIN AZMI

Kontrak ialah perjanjian yang boleh dikuatkuasakan oleh undang-undang. Ia merupakan perjanjian yang mengikat pihak-pihak yang berkontrak. Secara am nya, kontrak dapat dibentuk menerusi dua kaedah iaitu samada secara mudah atau kompleks. Pembentukan secara mudah tidak perlu melibatkan formaliti tertentu dan kebiasaannya ia berlaku secara lisan dan perlakuan daripada pihak-pihak yang berkontrak. Kaedah kompleks pula merujuk bahawa kontrak tersebut dibuat secara teliti dan bertulis seperti kontrak yang melibatkan jual beli rumah yang melibatkan pembeli dan pemaju perumahan kerana memerlukan dokumen rasmi yang tertentu.

Terdapat enam elemen kontrak yang penting dalam pembentukan kontrak:

·         Tawaran.

o   Merupakan apabila seseorang menyatakan kesediaannya kepada seseorang yang lain untuk melakukan sesuatu, dengan maksud untuk memperolehi persetujuan orang itu untuk berbuat sesuatu atau menahan diri untuk berbuat sesuatu.

·         Penerimaan.

o   Apabila orang kepada siapa tawaran itu dibuat menyatakan persetujuan dengan cadangan itu maka bolehlah dikatakan bahawa tawaran itu diterima.

·         Balasan.

o   Menurut kehendak pembuat janji, apabila penerima janji atau siapa sahaja yang telah membuat atau menahan diri dari membuat sesuatu, atau membuat atau menahan diri dari membuat sesuatu, maka perbuatan atau penahanan diri atau janji itu adalah disebut balasan untuk janji itu.

·         Niat.

o   Perjanjian antara dua pihak tidak semestinya menjadi satu kontrak yang sah ehingga ada bukti yang menunjukkan bahawa wujud niat untuk mengadakan hubungan yang mengikat disisi undang-undang antara kedua-dua pihak yang berkontrak.

·         Ketentuan.

o   Ketentuan bermaksud kontrak yang dimasuki perlulah mengandungi peruntukan yang nyata dan tentu (tidak samar-samar).

·         Keupayaan.

o   Seseorang yang layak membuat kontrak mestilah seseorang yang dewasa, berakal sempurna dan tidak hilang kelayakan berkontrak.

Hak dan tanggungjawab kontrak terkandung di dalam terma-terma kontrak. Walau bagaimanapun terma kontrak perlulah dibezakan dengan represetasi. Hal ini demikian kerana representasi bermaksud sesuatu kenyataan semasa perundingan yang tidak diniatkan untuk menjadi syarat kontrak manakala terma bermaksud sesuatu kenyataan semasa perundingan yang diniatkan untuk menjadi syarat kontrak.

Terma-terma kontrak terbahagi kepada dua:

·         Syarat.

o   Tanggungjawab utama kepada pihak-pihak yang berkontrak.

·         Waranti.

o   Merupakan syarat-syarat yang berkaitan dengan tanggungjawab utama tersebut.

Dari segi bahasa, kontrak boleh didefinisikan sebagai akad. Akad ialah mengikat dengan ikatan sebenar atau ikatan simbolik. Ia juga memberi makna diikat dengan tali atau janji maka ia tersimpul iaitu berlaku ikatan hubungan.

Akad boleh dibahagikan kepada dua:

·         Berkait hubungan Manusia-Allah.

·         Berkait hubungan Manusia-Manusia.

Prinsip akad terbahagi kepada empat:

·         Kerelaan.

·         Kebebasan.

·         Keadilan.

·         Manfaat.

Terdapat tiga rukun akad:

·         Sighah.

o   Lafaz ijab dan qabul adalah tindakan atau ucapan yang dilakukan oleh pihak yang berkontrak untuk menunjukkan kerelaannya melakukan kontrak.

·         Aqidan.

o   Terdiri daripada pihak yang menawarkan kontrak dan pihak yang menerima kontrak.

·         Ma’qud Alaih.

o   Barangan- Berbeza-beza sifatnya mengikut jenis akad itu sendiri, sama ada dalam bentuk material atau dalam bentuk kerja.

o   Harga- Adalah bergantung kepada barang yang diakad dan nilainya mestilah dipersetujui bersama semasa pembentukan akad.

Penamatan kontrak berlaku melalui tiga cara:

·         Pembatalan.

o   Pembatalan dengan sebab rosaknya kontrak.

o   Pembatalan dengan sebab khiyar.

o   Akibat penamatan tempoh kontrak.

·         Kematian.

o   Kontrak sewa.

o   Gadaian dan jaminan.

o   Syarikat dan perwakilan.

·         Ketidaklulusan kontrak tergantung.

o   Kontrak fuduli.